11.4.2024 - Lưu Trọng Văn
“Quỳnh Đôi khoa bảng thật nhiều
Như cơn trên rú, như diều trên không”.
“Bắc Hà: Hành Thiện; Hoan Diễn: Quỳnh Đôi”
Đó, Quỳnh Đôi đi vào ca dao, tục ngữ bao đời nay vậy đó.
Lúc đầu làng có tên là “Thổ Đôi Trang”, đến năm 1528, cụ Hồ Nhân Hy (đời Mạc) đổi tên thành làng Quỳnh Đôi nay là xã Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Cái tên Quỳnh Đôi liên tục đến hôm nay hơn 500 năm chứ ít ỏi gì.
Người Thổ Đôi, Làng Quỳnh, Quỳnh Đôi đầu thế kỷ 20 tự hào có 734 người đỗ tú tài và cử nhân, 4 Phó bảng, 7 Tiến sỹ, 2 Hoàng Giáp và 1 Thám hoa” không hổ danh là làng khoa bảng, trên cả nước.
Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đến nay, theo thống kê chưa đầy đủ, toàn Quỳnh Đôi có trên 52 thạc sĩ, 55 tiến sĩ, 16 phó giáo sư, 5 giáo sư, 3 viện sĩ khoa học quốc tế. Đó là chưa kể về chính trị, Quỳnh Đôi có 5 Ủy viên Trung ương trong đó có 2 Ủy viên Bộ Chính trị, 9 đại biểu Quốc hội, 15 Bộ trưởng, Thứ trưởng và tương đương...
Quỳnh Đôi là quê hương của các danh nhân lừng lẫy lịch sử Dân tộc:
- Hồ Phi Tích (1665 -1754): đậu Hoàng Giáp khoa Canh Thìn (1700) làm quan đến Thượng thư bộ Binh, bộ Hình, tước Quỳnh quận công.
- Hồ Xuân Hương (1772 - 1822): được mệnh danh là Bà chúa thơ Nôm
- Phạm Đình Toái: tác giả cuốn sách "Đại Nam - Quốc sử diễn ca",
- Hồ Tùng Mậu (1895 - 1951): (tức Hồ Bá Cự) Chí sĩ cách mạng
- Cù Chính Lan (1930 - 1951): Liệt sĩ Quân đội Nhân dân Việt Nam, một trong 7 cá nhân đầu tiên được phong danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân của Việt Nam, được nhân dân gọi là "anh hùng đánh xe tăng".
Tại Quỳnh Đôi có Khu di tích Tôn vinh họ Hồ với tượng, đền thờ các danh nhân: Hồ Quý Ly, Hồ Thơm ( anh hùng Nguyễn Huệ), Hồ Xuân Hương…
Ấy vậy mà uỷ ban ND huyện Quỳnh Lưu vừa có văn bản đòi bỏ tên Quỳnh Đôi văn hoá lịch sử ấy để sáp nhập với xã Quỳnh Hậu thành xã… Đôi Hậu.
Cuộc sáp nhập các địa danh đang làm xáo trộn văn hoá truyền thống Dân tộc. Và việc xoá bỏ tên xã Quỳnh Đôi là đỉnh điểm của sự tàn phá vô văn hoá này.
Một xã, huyện tồn tại bởi giá trị thương hiệu văn hoá của nó chứ không phải bới con số người và diện tích đất. Vatican không đủ tiêu chí là một quốc gia. Vậy thì sáp nhập vào đâu đó đi thưa các ngài!
Tượng Hồ Xuân Hương ở Quỳnh Đôi
Làng Quỳnh
Mộ các danh nhân họ Hồ đóng góp cho Đất nước
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét