09.6.2024 - Kim Văn Chính
1. Nhà sư khất thực Thích Minh Tuệ (dù ông không coi mình là nhà sư và Ban Tôn giáo chính phủ nhiều lần nhắc lại rằng ông không phải là sư, ông chỉ là người đàn ông Lê Anh Tú đi khất thực theo PP mà ông chọn.) đã đi vào lòng dân, trở thành hình tượng không những đẹp, mà còn được tôn sùng như 1 bậc chân tu, thánh sống, mang hồn phật….
Do vậy, chính quyền rất sợ khi thấy ông đi lại khất thực tự do trong xã hội, tạo ra hiệu ứng đám đông đi theo, ăn theo, nhưng quan trọng hơn, ông gây nên một làn sóng dư luận xã hội dõi theo bước đi, hành vi và lời nói của ông, càng ngày càng suy tôn ông như một phật sống…
Ngành công an là ngành chịu trách nhiệm “quản lý” hiện tượng này và có nhiệm vụ không để nó ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, trật tự xã hội là ngành ăn không no ngủ không yên vì các bước chân của ông… Và họ đã chọn cách tôi cho là tồi tệ nhất trong các phương án tồi tệ (như đã diễn ra) để “giải quyết” đám đông mấy chục ông sư mặc phấn tảo đi khất thực với hạt nhân là thầy Minh Tuệ.
Ngành tuyên giáo cũng được chỉ thị là ngành bám sát sự kiện để chỉ đạo gần 2000 tòa soạn báo viết báo hình truyền tin về nhà sư. Và họ cũng tốn rất nhiều công sức, tiền bạc để đưa tin khá thống nhất như đã đưa, nhất là sau sự kiện VTV1 phỏng vấn hôm qua…
Ngành Ban Tôn giáo chính phủ và các tỉnh cũng sát sao giám sát, xăng xái đưa tin, ra thông báo, ra quyết định này nọ cho phù hợp với các sự kiện diễn ra.
Tôi cho là rất ít người có khả năng như vậy trong xã hội Việt Nam hiện nay, nếu không nói là duy nhất.
2. SAU KHI VTV1 ĐANG TIN PHỎNG VẤN NHÀ SƯ:
Nhà sư bị ngành công an cưỡng chế thôi khất thực công khai để “ẩn tích” đã gây nên làn sóng đòi hỏi của công luận rất chính đáng.
Và VTV1 đã có “phóng sự” phỏng vấn ngài.
Tưởng rằng chuyện sẽ yên (như đã yên hơn sau khi công bố PV như các trường hợp Trịnh Xuân Thanh, Lê Quang Định… trước đây).
Nhưng có vẻ phỏng vấn của VTV lần này đã thất bại.
Dư luận xã hội lại càng bùng nổ hơn. Không những tiếp tục yêu cầu bạch hóa các thông tin về sự an toàn, về tâm nguyện thực của sư Minh Tuệ, mà còn bêu riếu VTV về sự lừa bịp, yếu nghiệp vụ, lộ rõ các thủ thuật nghề nghiệp kỹ xảo truyền hình dối trá yếu kém .
Tôi thấy lạ là lên tiếng về việc tố cáo VTV lừa bịp không những có những người am hiểu về nghiệp vụ phóng viên, truyền hình, photoshop, mà cả những người thường không có nghiệp vụ gì về truyền hình. Có cả các học giả khá nổi tiếng (như PGS Ng Đức Thành, Mạc Văn Trang, mà cả những người dân thường còn chưa biết dùng từ cho trau chuốt, thậm chí là người bị ngành CA coi là Phản động như Hiếu Gió (Bùi Thanh Hiếu).
Rất lạ là chính Bùi Thanh Hiếu – một nhà phản động, chống phá đảng và Nhà nước - lại ngẫu hứng viết một bài được nhiều người coi là rất hay và kéo link đăng khắp nơi với tiêu đề rất độc đáo: “Thầy Minh Tuệ dưới góc nhìn xây dựng đảng”. Bài này tôi đọc thấy đúng là bài góc nhìn xây dựng đảng thật, viết cũng chặt chẽ thật, có ý nghĩa thật mà đáng lý ra các giáo sư xây dựng đảng ở hệ thống Học viện chính trị quốc gia phải viết…
Tôi cứ nghĩ mãi: không biết bài này có ai là giáo sư trường đảng trong nước viết thật rồi không muốn đứng tên, không muốn tự đăng mà gửi cho Hiếu Gió đăng chăng? (Việc đăng tài liệu người khác viết hoặc có cung cấp cho Hiếu là có thật và tôi đã trực tiếp hỏi Hiếu về việc này).
Nhưng case này xét đi xét lại không phải vậy.
Hiếu viết. Rất lạ là vậy!
Phải chăng, sức mạnh tinh thần và tâm linh của thầy Minh Tuệ đã thổi đến Hiếu Gió, biến anh từ tên phản động trở thành người có tư duy giáo sư xây dựng đảng để viết cho Đảng CS VN bài viết rất ý nghĩa này giữa lúc Đảng đang khát tri thức và nhân tâm như đất khô khát nước? (vì bao nhiêu GS, thầy giáo dạy xây dựng đảng không ai viết cả?).
Bàn về Thầy Minh Tuệ không bút nào viết hết.
Riêng tôi - là người chụp ảnh - về sự việc VTV, tôi thấy:
+Hậu trường là cái gốc cây to sơn trẳng là không thuyết phục khi nói rằng thầy đang ẩn tu (chỗ kín đáo trong rừng? ), trong khi hậu trường cô PV lại là 1 rừng cây như rừng trồng?
+Viền đen trên đàu trọc của Thầy không giống với các hình ảnh quay video khác không có viền đen. Rõ ràng viền đen là hiệu ứng quang sai khi cắt ghép photoshop để ghép hình với nền.
+Ánh áng chiếu mặt cô PV là ánh sáng phòng quay chứ không phải ánh sáng ngoài trời, càng không phải ánh sáng chiếu lên mặt thầy Minh Tuệ.
+Xét 2 ánh sáng trên nhà sư và cô phóng viên ta thấy cùng chiếu chiếu sáng - không đúng với tình huống phỏng vẫn phải ngồi đối diện nhau và ánh sáng chiếu lên đầu phải ngược nhau về hiệu ứng.
+Hai người đối thoại nhau nhưng khi nói không thấy có ánh mắt, nét mặt kiểu đối thoại, hơn nữa thiếu vắng hẳn 1 đoạn video quay cũng lúc 2 người đang ngồi đối thoại trong 1 khuôn hình.
....
Quá nhiều lỗi để bắt bẻ...
3. CÁC BÀI VIẾT TIÊU BIỂU:
Tôi đăng lại 4 bài sau đây mà tôi cho là mang tính đại diện:
Bài 1:
BÀI VIẾT CỦA PGS, TS NGUYỄN ĐỨC THÀNH :
“CHÚT MANH MỐI VỀ TÌNH TRẠNG CỦA SƯ MINH TUỆ (VTV1 8/6/2024).
Một người bạn gửi cho tôi đường link Bản tin VTV1 tối 8/6/2024 nói có phần tin Sư Minh Tuệ từ phút 26. Tôi không xem truyền hình từ nhiều năm rồi nên bấm vào đường link kéo đến phút 26 để xem. Xem lại cảnh Sư xuất hiện nói chuyện, phảng phất sự u buồn mệt mỏi, không một lần cười, khiến tôi nao lòng.
Từ kinh nghiệm của tôi trong khoảng 10 năm trả lời phỏng vấn các đài truyền hình lớn nhỏ hồi tôi còn hay tiếp xúc với truyền thông, tôi có một số nhận xét như sau:
Khi quay hai người đối thoại cho bản tin, nhà đài luôn muốn lấy “cảnh toàn”, tức là trên màn hình đồng thời xuất hiện hai người cùng lúc đang nhìn nhau và đối thoại tự nhiên. Lời thoại lúc ấy không quan trọng, vì chỉ là hình ảnh minh họa, có thể trám lời vào sau, và điều này là bình thường.
Thứ hai, nếu được nhà đài sẽ cố gắng lấy thêm cảnh “qua vai”, tức là thấy mặt người này và đồng thời thấy vai và gáy của người đối thoại ở phía gần khán giả hơn.
Mục đích của các kỹ thuật đơn giản này chỉ là để cho cảnh đối thoại nhìn sinh động và thật hơn. Và đây thường là yêu cầu tối thiểu với nghiệp vụ quay một cảnh đối thoại. Các bạn xem truyền hình để ý là sẽ thấy như vậy hầu hết ở mọi đoạn phóng sự đối thoại ngắn trên truyền hình, bất cứ đài nào.
Nhưng ở đây, người xem đa số "cảm thấy" có gì đó không thật, vì trong đoạn ngắn có sư Minh Tuệ nói, người ta trám thêm hình cô phóng viên như đang chăm chú nghe Sư đối thoại, nhưng lại không có cảnh toàn hoăc qua vai, nên người xem dù không có nghiệp vụ gì, cũng cảm thấy có gì đó khác mọi khi.
Với người có kinh nghiệm trong nghề, thì chắc chắn họ cảm nhận được ánh sáng và khung cảnh không phải là trong cùng một không gian. Điều này thì tôi không có thẩm quyền nên để cho người khác nhận xét.
Về nội dung trong lời thoại của Sư, ở phần cuối Sư có nói là những người quay youtube để kiếm tiền, có lợi cho họ, "như thế là không phù hơp"... sau đó là cắt cảnh và dừng lời thoại giữa câu. Về nội dung như vậy có vẻ không giống như mọi khi Sư hay nói. Quan điểm của Sư là "các anh chị cứ làm gì thì làm, miễn thấy hạnh phúc là được." Chứ Sư không can thiệp vào hành động của người khác, vì Sư biết rất rõ sự vận hành của NGHIỆP. Người quay ấy đang tác một nghiệp, và từ đó sẽ có quả của nghiệp ấy, thì đó là việc của người ta, tốt xấu thế nào (như là mang tiền về cho vợ hay bị công an gọi lên đồn), thì nghiệp tự vận hành. Bản thân Sư bị quay phim chụp ảnh cũng là nghiệp của Sư, và Sư cũng phải chịu nghiệp ấy, giữa một xã hội náo loạn tưng bừng. Vì sao xã hội lại náo loạn tưng bừng vì một vị tu hạnh đầu đà nghiêm mật như Sư, cũng là nghiệp của xã hội ấy. Vì trước đó đã có quá nhiều vị sư tu thì không tu, chém như bố đời, chỉ lừa lừa đưa dân chúng vào tròng cúng dường, cho nên mới phát sinh ra nghiệp như lúc này. Nói chung là trùng trùng duyên khởi, chẳng có gì tự nhiên mà có cả.
Trở lại những thước phim của VTV1: Như vậy, ít nhất người xem cả nước cũng được nhìn thấy thân tướng của Sư, đáp ứng phần nào nỗi lo ngại của nhiều người. Nhưng còn tinh thần bên trong Sư thế nào, không ai biết được. Tương tự, đời sống thực sự hiện nay của Sư ra sao, không ai biết.
Cái gốc cây rất to sau lưng Sư, là người quay cố gắng mong muốn tạo ra một cảnh thiên nhiên thoáng đãng, thoát tục. Nhưng tiếc thay nó lại bị quét vôi rất trắng, làm nhiều người tin rằng đó là một không gian bị kiểm soát chặt chẽ (như trong công viên, doanh trại quân đội, bệnh viện, v.v...). ĐIều ấy khiến nhiều người lo ngại rằng tình trạng của Sư hiện nay không còn được tự do.
Việc làm của VTV1 vừa qua (tất nhiên chịu sự chỉ đạo, lên kế hoạch từ nhiều cấp, nhiều bên), tự nó cũng là đang tạo tác một nghiệp. Và nghiệp ấy sẽ khởi những nghiệp mới mãi không thôi. Như người nói dối một lần thì lần sau lại phải nói dối tiếp, và cái khó của người ấy là phải nhớ mình đã nói gì, vì cái đó nó không có thật. Còn người nói thật thì nếu họ quên đã nói gì trước đó thì họ chỉ cần tự kiểm tra hoặc nhờ người khác xem lại sự thật trong quá khứ là gì thì họ biết là họ đã nói điều đó thôi.”
Bài 2:
BÀI CỦA FBK LÊ BẢO LIÊN (CHUYÊN BÁN HÀNG ONLINE)
“BÓC PHỐT VTV
Thời sự tối qua, VTV cho sư Minh Tuệ lên sóng, cả cộng đồng mạng xôn xao bàn tán đoán già đoán non Thầy đang ở đâu mà có cây cổ thụ to vậy?
Xin thưa, cây cổ thụ có thể ở trên bán đảo Sơn Trà, còn Thầy thì có thể ở đồn công an Huế, nói thí dụ vậy. Cây cổ thụ to là do editor của nhà đài zoom in- phóng hình lớn lên mà thôi. Bằng kỹ thuật Chroma Keys, họ đã ghép hình cây đa và sư Minh Tuệ lại. "Ki" dở tệ vì vẫn còn viền đen xung quanh đầu và mặt của sư (ảnh 2)
Thứ hai, hình ảnh cho thấy sư Minh Tuệ ngồi dưới gốc cây mà lại không thấy đôi chân của Thầy ngồi kiết già như thường lệ. Cắt hình ngang nửa người như vậy là sai cơ bản luôn nhưng tại sao editor phải cắt? Vì thực tế chắc sư Minh Tuệ đang ngồi trên ghế ...ha ha ...
Thứ ba, nghi ngờ là không có cuộc phỏng vấn thực sự, vì không nghe phóng viên hỏi, trò chuyện gì cả, hình của phóng viên không trùng với khuôn hình của sư, không có hình toàn cảnh 2 người ngồi nói chuyện với nhau- đó là hình ảnh bắt buộc phải có trong một show phỏng vấn.
Thứ tư, mình không tin vào tính chân thật của nội dung phát biểu vì lời nói của sư Minh Tuệ bị cắt xén quá nhiều, chỉ 1,2 phút phát biểu mà chèn 4, 5 hình. Mỗi lần chèn hình bàn tay, hình phóng viên, cận cảnh đôi mắt... là mỗi lần cắt xén lời nói của sư, cắt nhiều đến nỗi editor dựng hình sai tốc độ: âm thanh nghe trước, miệng nhép theo sau. Không hiểu Liên Liên của VTV thế nào, chứ Bảo Liên THTV thì không bao giờ cho phép một sản phẩm đầy lỗi kỹ thuật như vậy lên sóng ( Khó và kỹ nổi tiếng đài TV)
Bàn luận chuyện ẨN TU
Trong video không hề nghe lời nào của sư Minh Tuệ xác nhận là "tự nguyện" ẩn tu. Những năm qua, Thầy đã nhiều lần ẩn tu trên núi Sạn, Nha Trang, không có gia đình và các đồng chí công an cúng dường, sư vẫn phải hàng ngày xuống núi đi khất thực. Khất thực là một hạnh của 13 hạnh đầu đà, vậy tại sao bây giờ "ẩn tu" không ai thấy sư đi khất thực? Ẩn tu kiểu Lê Anh Tú gọi là " ẩn - tú" phải hông ta? Ai có cách gọi nào khác cho mình xin cái còm”
Bài 3:
BÀI VIẾT CỦA nhà sáng tạo nội dung số NGUYÊN TỐNG :
“Sau 6 ngày kể từ khi Minh Tuệ bị tự nguyện ẩn tu, sau khi đã có nhiều lo ngại và đồn đoán về số phận của ông thì tối qua 8/6, VTV đã đưa 1 phóng sự, trong đó có 1 đoạn quay nhà sư và được cho là vào thời điểm 7 ngày ẩn tu. Lẽ ra tối nay mới phát thì mới đúng là 7 ngày, không hiểu vì lí do gì mà VTV lại phát sớm 1 ngày làm người dẫn chương trinh bị lố như vậy?
Cảm giác đầu tiên của mình là hình ảnh nhà sư với phông nền phía sau có tỷ lệ không đúng. Cái cây quá to khi mà chỉ cái rễ cây thôi đã to hơn thân người, lại còn sơn trấng toát thì không phải là cây rừng tự nhiên. Trên đầu nhà sư hiện rõ một quầng đen, có lẽ là bởi phần mềm cắt ghép khó có thể cắt đúng khi đầu sư không có tóc nên lộ quầng này ở điểm tiếp giáp.
Đặc biệt là nếu đưa video với mục đích dẹp bỏ đồn đoán, nghi ngại về nhà sư thì nghiệp vụ của ekip VTV khá yếu kém. Lẽ ra cần quay cả phóng viên và nhà sư trong một khung hình và PV có thể nói rõ ngày giờ thực hiện video trước khi chuyển micro cho nhà sư. Đằng này, không hề thấy PV hỏi gì mà đã thấy sư Minh Tuệ trả lời, cũng không ai có thể biết thời điểm nói là khi nào, có thể là ngay sau khi bị tự nguyện và tắm rửa sạch sẽ thì sao? Bởi tay và móng tay ông rất sạch chứ không cáu bẩn như mấy hôm đi khất thực. Và với góc ống kính gần như vậy thì có vẻ như quay ở trong phòng chứ không ai lại gí sát máy quay vào mặt người ta thế?
Nói chung là xem xong đoạn video này thì thấy trong lòng rất bất an.
Bài 4:
BÀI VIẾT CỦA BÙI THANH HIẾU (HIẾU BUÔN GIÓ).
“Thầy Minh Tuệ dưới góc nhìn xây dựng đảng.
..............
Hình ảnh thâỳ Thích Minh Tuệ tạo nên sự chú ý của dư luận xã hội trong nhiều ngày qua. Cho đến bây giờ, bước chân của thầy đã tạm dừng để đổi lấy cái gọi là an ninh trật tự xã hội, thế nhưng hình ảnh của thầy sẽ còn mãi mãi trong lòng những người dân Việt.
Đã có nhiều bài viết về thầy với lòng kính phục, cũng có một số kẻ buông lời xúc phạm thầy.
Tôi nghĩ, những nhà lý luận cộng sản cần quan tâm đến hiện tượng của thầy Minh Tuệ, không phải chỉ dưới góc nhìn phòng chống diễn biến hoà bình, mất an ninh trật tự...mà cần một cái nhìn sáng tạo mang ý nghĩa tích cực có ích trong công cuộc xây dựng đảng.
Trong vòng gần 10 năm trở lại đây, đảng CSVN phát động phong trào chống tham nhũng, tiêu cực, suy thoái về đạo đức. Song song với việc xử lý kỷ luật cán bộ, ông Trọng luôn nhấn mạnh việc rèn luyện đạo đức cán bộ lãnh đạo và cụ thể thành quy định số 144.
Quy định 144 được ban hành trong tình trạng đảng gọi là cấp thiết để chấn chỉnh đạo đức, khắc phục tham nhũng tiêu cực.
Nếu đọc hết 6 điều trong quy định 144 và thay thế từ Đảng bằng từ Phật Giáo, lược bỏ bớt một số câu chữ về chính trị thì thực sự bất ngờ là Thầy Minh Tuệ đang là người thực hiện triệt để những điều trong quy định này.
Đảng CSVN từ trong nhân dân mà ra, cán bộ của đảng cũng là người dân Việt Nam. Thiết nghĩ công cuộc chấn chỉnh đạo đức cán bộ mà đảng đang phát động, nếu chỉ gói gọn trong hàng ngũ cán bộ của mình là chưa đủ. Việc cả xã hội bất chấp đạo đức để chạy theo đồng tiền, kiềm tiền bằng mọi giá để hưởng thụ cuộc sống xa hoa là thực trạng hiển nhiên đang diễn ra. Nấc thang đánh giá con người là sự giàu có và độ tiêu pha của con người đó chứ không phải là đạo đức hay trình độ chuyên môn đang phổ biến trong toàn xã hội, toàn dân.
Các quan chức, cán bộ của đảng ở vị thế là người có quyền lực, dễ dàng dùng quyền lực này để làm ra tiền. Trong bối cảnh xã hội như đã nêu trên, buộc họ phải giản dị là điều quá khó khăn.
Nếu những cán bộ nhìn thấy toàn dân cũng sống theo lối sống giản dị, tiết kiệm, không phô trương và ca ngợi những tấm gương như thế, đó sẽ là động lực để họ tu dưỡng mình tốt hơn.
Lẽ ra phải tận dụng hình ảnh Thầy Minh Tuệ, phát động phong trào sống bình dị, đơn giản, không tham lam để xã hội học tập làm theo, phụ hoạ với đường lối rèn luyện đạo đức cán bộ đảng....thì đảng lại để một số dlv có cái nhìn tiêu cực và một số tu sĩ vì bị xâm phạm lợi ích thổi phồng nghiêm trọng theo dướng diễn biến hoà bình để ngăn chặn việc tu tập của Thầy Minh Tuệ.
Cần phải nhìn bao quát việc người dân sùng kính Thầy Minh Tuệ trong thời điểm này là do đâu ?
Không phải do thế lực thù địch nào khích động, không phải một sự hiếu kỳ... sâu xa hơn đó đích thị là trong lòng người dân Việt Nam đã quá chán chường với lối sống phô trương sự xa hoa giàu có của các tu sĩ, doanh nhân, cán bộ, ca sĩ....họ mong ước một xã hội trong lành , không bị vẩn đục bởi lòng tham danh lợi, tiền bạc đang làm xáo trộn, làm bại hoại những giá trị đạo đức cơ bản của con người.
Ước mơ ẩn sâu đó đã tạo thành cơn sóng sùng kính thầy Minh Tuệ, ước mơ về sự tử tế . 6 năm Thầy Minh Tuệ tu tập theo con đường khổ hạnh như vậy, đến hôm nay người dân chú ý đến thầy, không phải do truyền thông của youtube đẩy lên mà dân tình mới biết. Nếu như 5 năm trước truyền thông có đẩy lên thì chắc cũng chẳng mấy ai để ý đến Thầy.
Nhưng đến cao điểm của sự tha hoá trong cán bộ và trong xã hội lên cao, đến mức đảng phải cấp thiết ban hành quy định chấn chỉnh đạo đức cán bộ, khi mà xã hội vì đất đai tranh chấp khiến ruột thịt phải đổ máu dấy lên tiếng báo động về đạo đức con người bị tha hoá bởi lòng tham vật chất, hình ảnh Thầy Minh Tuệ chân trần, áo vá, ngày ăn một bữa cơm như một con thuyền chở đạo đức nguyên sơ, chân thực xuất hiện trên biển tha hoá mênh mông trong xã hội và thu hút đông đảo người theo.
Cần phải đánh giá chính xác ước mơ của người dân qua việc sùng kính Thầy Minh Tuệ, qua đó có những chỉ đạo chọn lọc mặt tích cực của hiện tượng này để khuyến khích người dân sống tiết kiệm, đơn giản và giảm bớt ham muốn vật chất.
Việc ngăn chặn Thầy Minh Tuệ, không muốn để thầy xuất hiện vì nỗi lo sợ diễn biến hoà bình chỉ khiến người dân cảm thấy đảng CSVN đang sống trong sự sợ hãi dù có những lý do vô cớ. Theo tôi, đảng nên để Thầỳ Minh Tuệ có những buổi nói chuyện với cán bộ lãnh đạo địa phương về con đường tu tập khổ hạnh của mình, cách giữ giới của mình. Truyền cho họ cảm hứng về lối sống thanh bạch, giản gị. 10 phần sân si giảm được 3 cũng quá hiệu quả. Hơn nữa lại thể hiện được sự công minh, sáng suốt và bản lĩnh của những người cầm quyền lãnh đạo đất nước.
Về quan điểm cá nhân của tôi với Thầy Minh Tuệ, nhiều bạn hỏi sao tôi không bày tỏ.
Với Thầy, tôi chỉ có hai chữ Kính Phục.
4. LÀM GÌ SAU KHỦNG HOẢNG TRUYỀN THÔNG VTV?
-Ngành Công an phải là cơ quan lên tiếng chính thức thông báo về các vấn đề dư luận quan tâm có họp báo trả lời công luận. Nếu có thể phải có hình ảnh và lời nói thật và mới của Minh Tuệ.
-VTV phải làm lại phóng sự đã phát, khắc phục những lỗi kỹ thuật và cả lỗi đạo đức (nếu có).
-Phát phóng sự có người thật về gia đình cha, mẹ, anh chị em nhà sư Minh Tuệ và để họ nói thật nguyện vọng gia đình, thông tin hiện họ biết về nhà sư.
-Ngành Công an ra quy định về các hành vi dù trong pháp luật không cấm nhưng hiện nay chưa được làm đối với các youtubers, các nhà sư khất thực khác nói chung…
…
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét